Η μεγάλη απορρύθμιση

Η μεγάλη απορρύθμιση

Νίκος Κωνσταντάρας

Ο Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία τη στιγμή που ο κόσμος ήδη κλονιζόταν από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Το ξαφνικό «πάγωμα» της παγκόσμιας οικονομίας και η εξίσου απότομη επανέναρξη της βιομηχανικής παραγωγής οδήγησαν σε ελλείψεις πρώτων υλών, στην άνοδο του κόστους προϊόντων, της ενέργειας και των μεταφορών (με την επανεμφάνιση του πληθωρισμού μετά αρκετές δεκαετίες) και γενικευμένη αβεβαιότητα. Ο πόλεμος και οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας επιδείνωσαν την κατάσταση σε όλους τους τομείς. Όσο διαρκεί, στην οικονομική απορρύθμιση προστίθεται η ολοένα μεγαλύτερη αστάθεια στο διεθνές σύστημα διακυβέρνησης. Κρίσιμος θα είναι ο ρόλος της Κίνας.

Οι ΗΠΑ δηλώνουν ξεκάθαρα ότι το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να εμπλακεί, λόγω του κινδύνου μετωπικής σύγκρουσης με τη Ρωσία. Έτσι, οι ελπίδες για σύντομο τέλος των εχθροπραξιών βασίζονται στην αντοχή των ουκρανικών δυνάμεων (με στήριξη από το ΝΑΤΟ, την Ε.Ε. κ.ά.), ώστε ο Πούτιν να αναγκαστεί να δεχθεί κάποια συμβιβαστική λύση. Απομονωμένη, η Ρωσία δεν θα αντέξει το κόστος του πολέμου για πολύ. Η έκκληση προς την Κίνα για βοήθεια σε πολεμοφόδια και χρήμα δείχνει ότι η Μόσχα ανησυχεί. Παρότι το Πεκίνο διέψευσε την ύπαρξη τέτοιας έκκλησης, είναι σαφές το δίλημμα που αντιμετωπίζει: να πιέσει τη Μόσχα να δεχθεί λύση, και να συμβάλει έτσι στην εξομάλυνση στην παγκόσμια οικονομία, ή να ενθαρρύνει τον Πούτιν, παίρνοντας θέση εναντίον των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, ώστε να υπάρξει νέα κατάταξη δυνάμεων στη γεωπολιτική σκηνή.

Το ερώτημα είναι εάν προτεραιότητα για την Κίνα είναι η σταθερότητα και η ανάπτυξη (όπως απαιτεί η πρωτοβουλία των νέων «δρόμων του μεταξιού») ή αν θα ενδώσει στον πειρασμό να συμβάλει στην περαιτέρω απορρύθμιση του συστήματος διεθνούς διακυβέρνησης, με στόχο τον περιορισμό της επιρροής των ΗΠΑ. Το ζήτημα απαιτεί προσεκτική διαχείριση από Ουάσιγκτον και Ε.Ε. Όμως, την Κυριακή ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, δεν έδειξε ιδιαίτερη διπλωματική λεπτότητα, δηλώνοντας ότι η Ουάσιγκτον ενημέρωσε το Πεκίνο «ότι θα υπάρξουν συνέπειες» εάν η Κίνα βοηθήσει τη Ρωσία να παρακάμψει τις κυρώσεις. «Δεν θα επιτρέψουμε να προχωρήσει αυτό», είπε, λίγες ώρες πριν συναντηθεί με τον Κινέζο ανώτατο σύμβουλο Γιαγκ Τζιετσί (Yang Jiechi) στη Ρώμη χθες. Οι συνομιλίες ήταν προγραμματισμένες ως μέρος τακτικών συναντήσεων· με τον πόλεμο, απέκτησαν ιδιαίτερη σημασία. Με τη βιομηχανική πόλη και λιμάνι της Σεντζέν να μπαίνει σε lockdown χθες λόγω νέας έξαρσης του κορωνοϊού (νέο πλήγμα στην παραγωγή και εξαγωγή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας), είναι σαφές ότι η διεθνής συγκυρία είναι εντελώς απρόβλεπτη. Η συζήτηση μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ θα κρίνει εάν θα εκτονωθεί η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία και στην πολιτική ή αν ο κόσμος σπεύδει προς το άγνωστο. Μια συζήτηση που μόλις αρχίζει, στη σκιά του πολέμου.

Πηγή: Καθημερινή

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *